Fenol İçermeyen Yerli Gübre İcat Edildi
Sakarya Üniversitesi Anorganik Kimya Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Salih Zeki Yıldız, yeni gübre üretmek için çalışmalara başladı.
Yeni nesil şelatlı mikro besin gübrelerinde kullanılan kanserojen zehirli madde fenol yerine alternatif molekül arayışı içerisine girerek, yaklaşık 6 ay süren çalışmalar sonucunda, daha verimli, güvenilir, yüksek çevreci ve yerli oksi-şelatlı mikro besin gübresi üretti.
Bitkilerin mineral ihtiyacını karşılamak için toprağa verilen demir, mangan, bakır, bor ve çinkodan oluşan mikro besin elementlerinin içinde zehirli madde içeren fenol bulunuyor.
Mikro besin elementlerinin topraktan bitkiler tarafından alınan çeşitli metal tuz ve iyonlar içerir. Özellikle demir, mangan ve çinko bunların başında gelir. Türkiye’de bu konuda bazı problemler var, çünkü toprakların PH’ları yüksek. Yüksek PH’larda bu metal iyonlarının toprakta çözülmeyen bileşiklerine dönüşmesi sebebiyle bitkiler tarafından yeterince alınamıyor. O yüzden de şelatlı bileşikler bu metal iyonlarını bitkilerin kolaylıkla alabilecekleri amaçla kullanılıyor. Bu sayede bitkilerin bu iyonları topraktan efektif bir şekilde alınması sağlanıyor.
Bu tür bileşikler Türkiye’de üretilmediği için ithal ediliyor ve bu bileşiklerden bazılarının üretimi sırasında kanserojen fenolden yararlanılıyor.
Prof. Dr. Salih Zeki Yıldız “Özellikle piyasada ithal edilmiş mikro besin gübreleri üzerinde yapmış olduğumuz analizlerde fenol karşımıza çıkıyor. Çeşitli oranlarda bulunuyorlar ve mikro besin elementleriyle ilgili yapılan gübreleme çalışmalarıyla toprağa verilmiş oluyor. Bu uygulamalarda zehir etkisi olan bileşiğin gübreyle toprağı kirletmesi söz konusu. Bitki ve insanlarda farklı anomaliler meydana getirebilecek bir yapısı var. Zarar verebiliyor, ödemler oluşturabiliyor” dedi.