Yakın dönemde Sovyetlerin uyguladığı sınır politikaları bugün bölge ülkelerinin üstesinden gelemediği sorunlarla karşılaşılmasına neden olmuştur. Sınırları içinde diğer komşu ülkelerin soydaşlarını barındıran bölge ülkeleri, bu özelliği kültürel bir zenginlik olarak görmek yerine, ülke istikrarına tehdit oluşturabilecek bir unsur olarak kabul etmekte.
Fergana Vadisi’nde; Celalabad, Oş şehirleri Kırgızistan’a, Sogd bölgesi Tacikistan’a, Namazgah, Andican, Fergana şehirleri ise Özbekistan’a aittir. Bu ülkeler çeşitli nedenlerle birbiriyle çatıştı.
Özbekistan, Kırgızistan ve Tacikistan arasında Fergana Vadisi’nden kaynaklanan iki temel sorun bulunuyor. İlki bölgede üç etnik grubun da çoğunlukta olduğu ada şeklinde bulunan başka bir ülkeye ait toprak parçası (anklavlar) bulunması ikincisi ise sınırların nereden geçtiği konusunda bölge ülkelerinin anlaşamamasıdır.
Özbekistan Dışişleri Bakanlığı, Fergana ve Andican’da yapılan görüşmelerden sonra Özbek – Kırgız sınırının belirlenmesi konusunda bir protokol imzalandığını bildirdi.
Raporda, görüşmelerde Özbekistan ve Kırgızistan sınırındaki Oş, Celalabad ve Batken bölgelerinde bulunan tartışmalı 55 yerleşim noktasının durumu gözden geçirildi. İki tarafın oluşturduğu Komisyon temsilcileri bu yerleşim noktalarına giderek mevcut durumu değerlendirdi.
İkili görüşmeler sonunda bu yerleşim noktaları konusunda bir protokol imzalandı.
Özbekistan ile Kırgızistan sınırının uzunluğu bin 378 kilometredir. Bu sınırın 320 kilometre bölgesi halen tanımlanmış değil.
Bölgede geniş tarımsal alana sahip Özbekistan ve Türkmenistan, mevcut su kaynaklarının beşte birine sahiptir.
Daha az tarımsal alanlara sahip olan Tacikistan ve Kırgızistan ise mevcut su kaynaklarının beşte dördünü elinde tutmaktadır.