Köpekler bazı kanser, enfeksiyon gibi hastalıkları henüz ortaya çıkmadan köpeklerin kolayca alabileceği özel kokular sayesinde erken teşhis edilebilmesini sağlıyor. Köpekler böbrek, mesane, bağırsak kanseri gibi idrar ve dışkı yoluyla koku yayan kanser türlerini rahatlıkla algılayabiliyor.
İnsan burnu yaklaşık olarak 5 milyon koku alma hücresine sahipken, köpeklerin burnu 200 milyon kadar koku alma hücresine sahipler. İnsan burnunun koku alma mesafesi 5 santimetrekareyken, köpeklerin koku alma mesafesi 150 santimetrekare.
Kötü huylu tümör ve kanserli hücreler dışarıya bazı uçucu koku yayıyor. Köpekler de bu kokuları çok rahat algılıyor.
Köpek burnu, koku tespit edebilen tıbbi cihazların 10 bin katı kadar hassas. İnsanların tenini koklayarak deri ve meme kanseri, nefesleri koklayarak da akciğer kanserini tespit edebiliyorlar.
Amerika, İngiltere, Almanya, Japonya ve Kore’de bazı merkezlerde, köpeklerdeki bu koku yeteneğinden faydalanılarak kanser tespiti yapılıyor.
Türkiye’de ise İstanbul Üniversitesi Veteriner Fakültesi bu tür bir çalışma başlatmış durumda.
Eğitimli köpekler ayrıca kan şekeri seviyesi değişiklikleri ve organik keton maddelerini de koklayarak tespit edebiliyor.
Köpeklerin bu yeteneğine bakarak uzmanlar elektronik burun adında teknolojik çözümler üretmeye başlamış. Bu cihazlarla, nefes örnekleri analiz ediliyor.