Orhanlı Deri OSB Deri Yan Sanayi Sitesi’nde faaliyet gösteren Ema Kimya Sistemleri-Huntsmann’a ait fabrikada 18 Eylül 2019 tarihinde bir yangın meydana gelerek çevreye zararlı kimyasalların yayılmasına neden oldu.

Yangının çıktığı fabrika poliüretan maddeler üreten ve 75 bin ton sistem kapasitesi olan bir kimya fabrikasıdır. Poliüretan üretiminde kullanılan kimyasallar arasında Poliol, Polimerik izosiyanat(PMDI) ve Metil Difenil Diizosiyanat (MDI) gibi siyanür bileşikleri bulunmaktadır. Bu maddelerin solunması nefes darlığı ve astım bulgularına yol açarken, cilt ile teması durumunda alerjik cilt rahatsızlıklarına neden olduğu bilinmektedir. Ayrıca gözlerde ciddi tahriş ve olası kanser yapıcı etkisi bulunmaktadır. Bu maddelerin çevreye de toksik etkileri bulunmaktadır.

Halk sağlığının korunması açısından Kocaeli Tabip Odası olarak öneriler şöyle:

1) Öncelikle yangın sonucunda hangi kimyasalın ne kadar yandığı, çevreye yanma dışında başka kaynaklardan yayılma olup olmadığı, havada, toprakta ve suda kimyasal madde konsantrasyonlarına ilişkin ölçüm yapılıp yapılmadığına ilişkin ilgili kamu kurumları tarafından bilimsel temellere dayalı çalışmalar yapılmalı ve kamuoyu ile paylaşılmalıdır.

2) Yangının yaşandığı fabrikadaki çalışanlara ve yangın dumanına maruz kalan diğer çalışanlarda sağlık değerlendirilmesi yapılmalı ve uzun dönem etkileri açısından takip edilmelidir.

3) Her ne kadar rüzgar nedeniyle havadaki kimyasal madde konsantrasyonları seyrelmiş olsa da bölgede yaşayan ve özellikle kronik solunum sistemi rahatsızlığı olan yurttaşlarımızın etkilenebileceği göz önünde bulundurulmalıdır.

4) Atmosferdeki kirleticilerin suyla reaksiyona girerek asit yağmurları halinde yağışlarla insanlara ve diğer canlılara zarar verdiği bilinmektedir. Bu nedenle meteorolojik olarak 20 Eylül 2019 Cuma günü ve sonrasında bölgede beklenen yağmurlar nedeniyle yağmur suyu ile temastan kaçınılmalı ve temas sonrasında alerjik cilt rahatsızlıkları yaşanabileceği için bol suyla yıkanılmalıdır.

5) En etkili korunma risk faktörlerinin ortaya çıkmasını engellemektir. Bu nedenle özellikle kimya sanayi başta olmak üzere endüstriyel kazaların önlenmesi ile ilgili tüm önlemlerin alınması ve denetimi çok önemlidir. Uluslararası alanda endüstriyel kazaların önlenmesi ve kaza olması halinde insanlara ve çevreye olabilecek olumsuz etkileri en aza indirmek için önlemler alınması amacıyla SEVESO yönetmelikleri hazırlanmıştır. Bu yönetmeliklerde sanayi kuruluşlarının kaza riski analizleri ve önleme yöntemleri ile kaza sonuçlarını sınırlandırmak için uygulanacak koruma ve müdahale önlemlerini içeren güvenlik raporu hazırlamaları gereklidir. Ayrıca kaza olması durumunda ilgili tehlikeli maddeler kazanın insan ve çevre üzerindeki etkilerinin değerlendirilmesi için gerekli verilerin yetkili kurumlarla paylaşılması, kazanın orta ve uzun dönemdeki etkilerinin hafifletilmesi ve bu tür bir kazanın tekrarının önlenmesi ile ilgili çalışmalar yürütülmesi gereklidir. Bu çalışmaların yapılıp yapılmadığı ile ilgili denetimlerin yapılması ve önlemlerin hayata geçirilmesinden ilgili kamu kurumları sorumludur. İlgili kurumları kamu adına bu görevlerini yerine getirmeye ve etkili önlemler almaya davet ediyoruz.

Kaynak:www.kocaelitabip.org.tr