Güvenilir Gıda Nedir Güvenilir Gıda Nedir Raf ömrü boyunca insan saÄŸlığını bozmayan tüketime uygun gıdalara güvenilir gıda denilmektedir. Güvenilir olmayan gıdalar ise belli bir zamandan sonra insan saÄŸlığını bozmaktadır. Kısa dönemde Mide ve bağırsak enfeksiyonları ortaya çıkarken uzun dönemde, kalp ve damar hastalıkları, genetik bozukluklar ve kanser gibi saÄŸlığı bozan hastalıklara neden olur. Gıdalar her zaman gözle görülebilen ekiÅŸme ya da küflenme gibi belirtiler ortaya çıkarmayabilir. Lezzeti ve görünüşü normal olan gıdalarda saÄŸlık riski yapabilir. Sanılanın aksine gıda kaynaklı hastalıkların en önemli boyutu mikrobiyolojik kaynaklı olanlardır. Gıdalardan kaynaklanan rahatsızlıklar üç gruptur bunlar; fiziksel, kimyasal ve mikrobiyolojikdir. Gıdalardaki Fiziksel zararlar; taÅŸ, toprak, cam, kemik, metal gibi gıdalarda bulunmaması gereken her türlü yabancı maddelerdir. Gıdalardaki Kimyasal zararlar; Veteriner ve zirai ilaç kalıntıları; çevresel kaynaklardan bulaÅŸan kimyasal zehirler ve ağır metaller, gıda iÅŸleme ve piÅŸirme aÅŸamalarında yapılan hatalar sonucunda oluÅŸan bileÅŸenler, gıdaların yapısındaki zehirli bileÅŸenler, ambalajlardan gıdaya geçiÅŸ yapan zararlı bileÅŸenler, uygunsuz kullanılan katkı maddeleridir. Mikrobiyolojik zararlar ise gözle görülemeyen canlılardır ve ellerimizde, vücudumuzda ve çevremizde doÄŸal olarak bulunurlar. Bu canlılar, üreyebilecekleri uygun koÅŸullarda önemli saÄŸlık riskleri oluÅŸturabilirler ve gıda maddelerinin hızla bozulmalarına, hastalık etmenlerinin insanlara bulaÅŸmasına yol açabilirler. Mikroorganizmalar; çok kolay bir biçimde baÅŸka ortama bulaÅŸabilme özelliÄŸine sahiptirler. Bu nedenle, kendileri ile temas eden alet, ekipman, el ve hatta zaman zaman hava akımı yoluyla farklı ürünlere taşınarak saÄŸlık riskleri yaratabilirler. Bu çapraz bulaÅŸmayı önlemek amacıyla gıda ile ilgili yaptığımız her iÅŸte, baÅŸta ellerimizin temizliÄŸini saÄŸlamak olmak üzere, gıdaya farklı ortamlardan mikroorganizmaların taşınmasını engellemek için her türlü önlemi almalıyız. Mikroorganizmaların çoÄŸu sıcağı ve rutubeti sever. Beslenmemizde vazgeçilmez olan et, süt, yumurta gibi ürünler, gerek mikroorganizmaların sevdiÄŸi ürünler oldukları için, gerek se orijinlerinden gelen mikrobiyel yük nedeniyle riskli ürünlerdir. Ellerin temizliÄŸi son derece önemlidir. Yemek hazırlama veya yeme iÅŸleminden önce eller; tuvalet kullanımından, çocuklara tuvalet konusunda yardımcı olduktan, toz, toprak gibi yabancı maddelerle temastan, et, balık, yumurta, yıkanmamış meyve ve sebzeler gibi çiÄŸ maddelerle temastan sonra mutlaka sabun ve tercihen sıcak su kullanarak en az 20 saniye boyunca dikkatle yıkanmalıdır. Gıda maddelerinin temizliÄŸinde kesinlikle sabun veya deterjan kullanılmamalıdır. Çapraz bulaÅŸma riskini önlemek için mümkünse tavuk eti, balık eti ve kırmızı eti doÄŸramak için ayrı, sebze ve salata gibi ürünleri doÄŸramak için ayrı doÄŸrama tahtası kullanılmalıdır. Sebze ve meyveler tüketilmeden önce mutlaka iyice yıkanmalıdır. Gıda ile temasta bulunan kaplar gıda dışında hiçbir madde ile temas ettirilmemeli, deÄŸiÅŸik amaçlarla kullanılmamalıdır. Kuru ürünler; serin, havadar ve kuru ortamlarda saklanmalıdır. Depolanan ürünlerin çapraz bulaÅŸmaya yol açmaması için; et, tavuk, balık, yumurta gibi çiÄŸ hammaddeler ile mamul maddeler aynı ortamlarda depolanmamalıdır. Gıda maddeleri toksik maddelerle ve deterjan – dezenfektan gibi temizlik maddeleri ile birlikte bulunmamalıdır. PiÅŸirilmiÅŸ gıdalar hemen tüketilmeli ya da daha sonra tüketilecek ise hızlıca soÄŸutulmalarını takiben buzdolabında saklanmalıdırlar. DondurulmuÅŸ ürünler oda sıcaklığında deÄŸil, buzdolabı sıcaklığında (4-8 derecede) veya varsa mikrodalga fırında çözündürülmeli ve bir kez çözündürülmüş ürün bir daha dondurulmamalı, kısa sürede iÅŸleme tabi tutulmalıdır. DondurulmuÅŸ ürünler alındığında ilk önce buzluÄŸa konulan dondurulmuÅŸ üründen baÅŸlayarak tüketilmelidir. Gıdaların saklanmasında gazete kağıdı asla kullanılmamalıdır. Temiz yumurtaların üstünde koruyucu tabaka bulunduÄŸu için yıkanmamalıdır ancak satın alınırken kabuÄŸunda tavuk pisliÄŸi; kırık, çatlak ve yabancı madde varsa alınmamalıdır ve yumurtalar buzdolabı sıcaklığında saklanmalıdır. Etler yıkanmamalıdır. Yıkamayla zararlı mikroplar çevreye bulaÅŸmasına neden olacaktır. Etlerde kokuda deÄŸiÅŸiklik, et yüzeyinde yapışkanlaÅŸma veya sümüksü yapı oluÅŸursa tüketilmemelidir. Etler piÅŸirilirken dış yüzeyi yakılmadan içininde tam piÅŸmesi saÄŸlanmalıdır. KüflenmiÅŸ bir gıda maddesinin küflü kısmı ayrılarak, küflenmemiÅŸ kısmı tüketilmemelidir. Yemekler, oda sıcaklığında en fazla 2 saat kalmalıdır. YemeÄŸin bu sürede tüketilmeyeceÄŸi öngörülüyorsa, mutlaka 2 saatten önce tekrar buzdolabına kaldırılmalıdır. Yüksek sıcaklıkta uzun süre kaynatılarak yapılan reçellerde insan saÄŸlığı açısından tehlike oluÅŸturan bir kimyasal oluÅŸmaktadır. Evde üretilen reçellerin bileÅŸimi uzun süre kaynatmayı gerektirmeyecek biçimde hazırlanmalıdır. Son tüketim tarihi geçmemiÅŸ dahi olsa; iç metal yüzeyi aşınmış, çizilmiÅŸ ve kararmış konserve gıdalar tüketilmemeli, üretimi yapan firmaya iade edilmelidir.