Günümüz Toplumunu Şekillendiren Kitle Manipülasyoncusu Edward Bernays Kimdir
Ünlü psikoloji bilimci ve psikanaliz’in kurucusu Sigmund Freud’un Amerikalı yeğeni Edward Louis Bernays, 1891-1995 yılları arasında yaşayan Yahudi kökenli Amerikalı modern propagandanın kurucusu, sosyoloji ve psikolojide halkla ilişkilerin babası olarak anılmaktadır.
Amerikan tütün şirketi Başkanı George W. Hill, şirketinin pazar payının eksik olduğunu fark etti. Kadınları sigara içmeye ikna etmek için Bernays’i işe aldı. Bernays bir grup kadın hakları yürüyüşçüsünün “özgürlük meşaleleri” yakacağını basına iletti ve bir grup kız, özgürlük hareketi savunmasıyla sigara içerken verdiği pozları basına yansıtıldı. Özgürlükle sigarayı birbirine bağlayarak kadınları sigara içmeye ikna etti. 1960’larda ise sağlık yanlısı sigara karşıtı avukat John Banzhaf’ın grubu ASH ile çalıştı ve diğer sigara karşıtı kampanyaları destekledi.
Bernays, Amerika Alüminyum Şirketi’ne (Alcoa) ve diğer özel ilgi gruplarına, Amerikan halkını su florürlemesinin insan sağlığı için güvenli ve yararlı olduğuna ikna etmelerine yardımcı oldu.
Bernays, Freud’un gözlemlerini halkı, diğer şeylerin yanı sıra, pastırma ve yumurtaların gerçek Amerikan kahvaltısı olduğuna ikna etmek için uyguladı.
1954 yılında ABD istihbarat birimi(CIA) tarafından planlanan Guatemala devleti hükümetinin devrilmesinde yaptığı propagalarda çok büyük itibar kazandı. Bernays’in en aşırı siyasi propaganda faaliyetlerinin, demokratik olarak seçilmiş Guatemala Cumhurbaşkanı Jacobo Arbenz Guzman’a karşı başarılı 1954 darbesini kolaylaştırmak için çok uluslu şirket United Fruit Company (Chiquita Brands International) ve ABD hükümeti adına yürütüldüğü söylendi. Bernays’in propagandası arbenz’i komünist olarak markalaştırdı, ABD medyasında yayınlandı. Edward L. Bernays ve The Birth of PR, “Muz Cumhuriyeti” terimi aslında United Fruit’in Guatemala ve diğer Orta Amerika ülkelerindeki yozlaşmış hükümetlerin egemenliğine atıfta bulundu.
Bir saç filesi üreticisi olan Venida daha fazla saç filesi satmak için, Bernays’in hizmetlerini işe aldığında, kadınları saçlarını daha uzun süre büyütmeye ikna etmek için bir kampanya başlattı. Kampanya birçok kadını etkilemese de, hükümet yetkililerini belirli işler için saç filesi talep etmeye ikna etti.
Bernays, Fildişi marka bar sabunu için Procter & Gamble ile çalıştı. İnsanları Fildişi sabununun tıbbi olarak diğer sabunlardan daha üstün olduğuna ikna etti.
1930’larda, Dixie Cup kampanyası, tüketicileri sadece tek kullanımlık bardakların sıhhi olduğuna ikna etmek için tasarlandı ve taşan bardağın görüntülerini vajinaların ve cinsel yolla bulaşan hastalıkların bilinçaltı görüntüleriyle ilişkilendirdi.
Amerikalı aktör Richard Bennett, polis müdahalesine karşı cinsel eğitimi teşvik eden bir oyunu savunmak için Bernays’i işe aldı. Bernays, Medical Review of Reviews Sociological Fund adlı bir ön organizasyon kurarak cinsel yolla bulaşan hastalıklarla mücadele etmeyi iddia etse de, tek amacı Bennett’in cinsel içerikli oyununu onaylamaktı.
1915’te BaleRusses’in ABD turuna hazırlanmak için Sergei Diaghilev, Amerikan dergilerini okuyuculara bale izlemenin eğlenceli olduğunu söyleyen makaleler yayınlamaya ikna etmek için Bernays’i işe aldı.
Bernays’in ünlü kurumsal müşterileri arasında Procter & Gamble, Amerikan tütün şirketi Cartier Inc., Best Foods, CBS, United Fruit Company, General Electric, Dodge Motors, Knox-Jelatin ve sayısız diğer büyük isimler yer almaktadır.