Eleştirel düşünme, bir konuyu, niçin, ne zaman, nerede, kim ve nasıl soruları sorularak çok farklı yönlerle ele alıp, detaylı inceleme ve sonuçlar üretmedir.
Günümüz bilgi toplumunda, bilgiye ulaşabile, elde ettiği bu bilgiyi etkin kullanan, bilginin ezberlenmesi yerine öğrenilmesini savunan, eleştirel düşünme becerileri gelişmiş bireyler için eleştirel düşünme gereklidir. Çünkü, bireylerin, kişisel ve toplumsal amaçlarını yerine getirebilmeleri için hızlı teknolojik gelişimlere ayak uydurabilmeleri, problem çözebilme, hızlı ve etkili karar verebilmeleri ancak, eleştirel düşünebilmelerine bağlıdır.
Eleştirel düşünme sayesinde bireyler sağlıklı karar verebilme yeteneğine sahip olur ve bireyi, doğruya ulaştırır.
Küreselleşen, kararsızlaşan ve belirsizleşen dünyada, ekonomik, bürokratik ve sosyal kurumların, değişen koşullara göre yeniden yapılandırılması için eleştirel düşünme gereklidir bu sayede başarısız sosyal kurumlar yeniden doğru yapılandırılabilir.
Düşünme sırasında birey, sahip olduğu bilgileri gözden geçirerek tutarlı bir sonuca ulaşmaya çalışır. Geçmişten gelen hataları fark edip, bunlara çözüm bulmaya çalışan, daha iyi bir hayat için koşullarını zorlayan, demokrasiye, insan haklarına saygılı, sorunlardan kaçmayan, aklın, düşüncenin ve bilimselliğin önemini kavramış bireyler yetiştirmek için düşünme eğitimine önem verilmelidir. Elbette, eleştirel düşünme, bütün bunların gerçekleştirilmesi için tek başına yeterli değildir. Fakat atılacak büyük bir adımdır.
Eleştirel düşünme sadece bilim insanları için değil, sokaktaki insanın da amacı olmalı, çevresinde olan bitene anlam vermek, tanımlamaya çalışmak ve geleceğe yönelik isabetli tahminlerde bulunarak kontrol yetisine sahip olmaktır.
Günlük hayatta halen olumsuz anlamda kullanılan eleştiri kelimesi, aslında, incelenen konunun hem iyi hem de kötü yanlarını ortaya koyan zihinsel bir süreçtir.
Bu süreci etkili kullanan birey, mevcut durumu daha iyi öğrenir ve öğrendiği bilgiyi doğru şekilde yorumlayabilir.
Eleştiri, bir paylaşım, iletişim biçimi, düşünce alışverişi ve karşılıklı öğrenmedir. Eleştirinin doğru yapılmasının ön koşulu, konu ya da kişileri anlamaktır.
Eleştirel düşünmenin yetenek olarak kabul gördüğü günümüzde, kişilerin bu anlamda kendilerini yetiştirmeleri, her alanda tercih edilebilirlik açısından büyük bir gerekliliktir.
Amerika Felsefe Derneği(APA), Amerika ve Kanada’dan 46 kuramcıyı, eleştirel düşünme üzerinde çalışma yapmaya davet etmiş, yapılan çalışmalar sonucunda eleştirel düşünme, bireyin ne yapacağına ve neye inanacağına karar vermesi için çözümleyici, değerlendirmeye yönelik bilinçli olarak yargılarda bulunması ve bu yargıları ifade etmesi olarak tanımlanmıştır.