D Vitamini Eksikliğinde Görülen Hastalıklar
D vitamini aslında kemikler ve vücudun pek çok yerinde önemli görevleri olan bir hormondur. Vücutta kalsiyum ve fosfor dengesini sağlar, kemik ve kasların sağlığı için gereklidir.
D vitamini eksikliği erişkinlerde kemiklerin yumuşaması ve kas güçsüzlüğüne neden olurken çocuklarda kemiklerin yumuşaması ve eğrilmesini sağlar. D vitamini kemik erimesine neden olan paratiroid hormonun salgılanmasını önler.
D vitamini eksikliğini gidermek için yeterli güneş alma ve D vitamini içeren gıdalar tüketilmelidir.
Günlük D vitamini gereksinimi; kol, bacak ve yüzün 20 dakika gün ışığına maruz kalmasıyla karşılanabilir. Gerekli güneş ışığı miktarı, kişinin yaşı, deri rengi, maruziyet süresi ve varsa diğer tıbbi sorunlara göre değişir. Güneş koruyucu(faktör 20 ve fazlası) kullananlarda deride D vitamini oluşamaz. D vitaminin deride yapımı, yaş ilerledikçe giderek azalır.
D vitamini bulunan gıdalar;
Yağlı balıklar, balık yağı, yumurta, Tereyağı, süt, yulaf, tatlı patates, yumurta sarısı, sıvı yağlar, karaciğer, özellikle yağlı olan tuzlu su(deniz) balıklarından somon, sardunya ve ton balığında bulunur. Bitkilerden maydanoz, ısırgan otu, yoncada mevcuttur.
30 ng/ml üzeri normal
20-30 ng/ml arası D vitamini yetersizliği
20 ng/ml altı D vitamini eksikliği olarak tanımlanır
D vitamini düzeyi tayini pahalıdır, rutin olarak ölçülmemelidir.
Yatağa ve eve bağımlı kişilerde
Bakımevleri ve huzur evlerinde kalanlarda
D vitamini eksikliği ve yetersizliğine yol açabilecek bir hastalığı olanlarda
Osteoporozu olanlarda
Düşük travmalı kırık öyküsü olanlarda (örneğin ayakta dururken düşenlerde)
Kan kalsiyumu düşük (Hipokalsemisi) olanlarda
Kan fosforu düşük (Hipofosfatemisi) olanlarda
D vitamini metabolizmasını etkileyecek ilaçları kullananlarda
Kanda D vitamini düzeyi bakılmalıdır
Deride yeterli D vitamini oluşumu için, yüz, kol, bacak ve sırtın güneş koruyucu sürülmeden 20-30 dakika gün ışığına maruz bırakılması D vitamini sentezi için yeterli olmaktadır. Sisli havaların sık olduğu bölgeler, fabrika dumanları veya araba egzos dumanları ile aşırı kirlenen havanın solunduğu alanlar, kapalı giyim tarzı tercihleri yeterli D vitamini oluşumunu engeller.
Kendisi veya çevresinde D vitamini eksikliği olduğunu düşünenlerin Tanı ve Tedavi için İç Hastalıkları veya Endokrinoloji Uzmanına başvurması önerilir.