Kıraç KoÅŸullarda YetiÅŸebilen Biodizel Hammaddesi Aspir Bitkisi Enerji Ä°htiyacını Karşılayabilir Aspir kıraç koÅŸullarda yetiÅŸebilen bir yaÄŸlı tohum bitkisidir. Türkiye’nin bitkisel yaÄŸ ve karma yem sektörleri için potansiyel hammadde kaynağı olması, alternatif alanlarda yetiÅŸtirilebilmesi, münavebeye girebilmesi, nadas alanlarını deÄŸerlendirmesi ve bu özelliklerinden dolayı hububat alanlarını daraltma ve gıda güvencesini tehdit etme gibi konularda önemli bir risk oluÅŸturmayacağı için üzerinde önemle durulması gerekir. Aspir, genellikle 80-100 cm arasında boylanabilen, dikenli ve dikensiz formları olan bir yaÄŸlı tohum bitkisidir. Dikenli formları dikensizlere göre daha fazla yaÄŸ içermektedir. Sarı, beyaz, krem, kırmızı ve turuncu gibi deÄŸiÅŸik renklerde çiçeklere sahiptir. Tohumları, beyaz, kahverengi ve üzerinde koyu çizgiler bulunan beyaz taneler ÅŸeklindedir. Dallanan ve her dalın ucunda içerisinde tohumları bulunan küçük tablalar oluÅŸturan renkli çiçekleri (petal) gıda ve kumaÅŸ boyasında kullanılmaktadır. Yaklaşık 2,5-3 m derinlere gidebilen bir kazık kök sistemine sahiptir. Tohumlarında yüzde 30-45 arasında yaÄŸ bulunmakta olup, yağı yemeklik olarak çok kalitelidir. Biodizel hammaddesi olarak da kullanılanabilen yağının yanı sıra, küspesi hayvan yemi olarak deÄŸerlendirilebilmektedir. Aspir kuraklığa dayanıklı, orabanşın (canavar otu-verem otu) zarar veremediÄŸi, yazlık karakterde ve ortalama 110-140 gün arasında yetiÅŸebilen tek yıllık bir uzun gün bitkisidir. Türkiye’nin yaÄŸlı tohum üretimini artırmak için alternatif arazileri (nadas, kıraç araziler, atıl ve kullanılmayan araziler gibi) kullanabilen, tarımının yapıldığı bölgede baÅŸka ürünlerin alanlarına girmeyecek, olanaklar ölçüsünde veriminin geliÅŸtirilebildiÄŸi ürün çeÅŸitlerine gereksinim vardır. Aspir bu baÄŸlamda ön plana çıkmaktadır. Aspir, Türkiye’nin bitkisel yaÄŸ, karma yem ve biodizel sektörleri için potansiyel hammadde kaynağı olabilecek, alternatif alanlarda yetiÅŸtirilebilecek, hububat ile münavebeye girebilecek, nadas alanlarını deÄŸerlendirebilecek ve bu özelliklerinden dolayı hububat alanlarını daraltma ve gıda güvencesini tehdit etme gibi konularda önemli oranda risk oluÅŸturmayacak bir yaÄŸlı tohum bitkisidir. Aspir; soya, kolza, ayçiçeÄŸi gibi diÄŸer yaÄŸlı tohumlu bitkilere oranla çok daha az suya ihtiyaç duymakta, hatta kıraç koÅŸullarda yetiÅŸebilmektedir. Aspirin sahip olduÄŸu bu özellikler, tarımının yapılabileceÄŸi alternatif bir bölge olarak İç Anadolu Bölgesi’ni iÅŸaret etmektedir. Enerji üretiminde ham madde olarak kullanılan aspir bitkisinin ekim alanının yaygınlaÅŸtırılmasıyla, Türkiye’nin enerji ithalatı azalacak. Türkiye’nin enerji ihtiyacının bir bölümü aspir ile karşılanabilir. Biyodizel ve jet yakıtının yanı sıra yemeklik yaÄŸ üretiminde de kullanılıyor. Aspir üretimi 2000 yılında 18 ton, 2013 yılında ise 45 bin 500 tona çıktı.