Teknoloji geliştikçe gürültü kirliliği ortaya çıkıyor. Gece yattığınızda bile gökyüzünden sıklıkla geçen uçak sesleri sabaha kadar son bulmuyor. Gürültü belirgin bir yapısı olmayan ve insanı psikolojik ve bedenen etkileyen olumsuz etkileri olan istenmeyen seslerdir.

Gürültünün ortaya çıkma nedeni genellikle sanayileşme, inşaat tadilat, plansız kentleşme, hızlı artan nüfus, ulaşım araçları ve insanlar gürültü kirliliğine yol açmaktadır.

Özellikle ulaşım araçları uçak, metro ve tren gibi araçlar çalışırken çok yüksek ses çıkarır ve gürültü kirliliğine neden olur. Yerleşim yerleri içinden geçen oto yollar ile sanayi alanlarının yerleşim yerlerine yakın olması yine gürültü kirliliğinin diğer nedenidir. Yanlış şehir planları ve yeşil alanların giderek yok edilmesi ile inşaat yol yapım gibi tadilat işleride gürültü kirliliğine önemli katkı sağlar. Teknolojik olarak her türlü soruna çözüm bulunmasına rağmen bina veya yol gibi kırılması gereken tadilatlarda bu işi sessiz yapabilecek bir çözüm bulunamamaktadır.

Gürültü kirliliğine neden olan diğer etkenler ise yüksek db değerlerine sahip elektrik süpürgeleri, çamaşır makineleri, karıştırıcı mikserler, çeşitli ev aletleri, fabrika makineleri, acil durum sirenleri, hayvan sesleri, okul zilleri, arabaya megafon bağlayarak işportacılık eskicilik yapanların sesleri, ses sistemleri, araç veya motosiklet egzos boruları, araç kornaları ve konuşan insanlardır.

Yapılan araştırmalara göre gürültülü ortamlarda bulunan veya devamlı gürültülü olan yerlere inşa edilen hastanelerde hastaların daha geç iyileştikleri ortaya çıkmış. Gürültünün bir diğer tehlikeli durumu ise iş verimliliğini düşürerek dikkati dağıtması ve iş kazalarına neden olmasıdır.

Gürültü Kirliliğine Karşı Alınacak Önlemler Nelerdir Örnekler
Öncelikle gürültünün kaynağının azaltılması hedeflenir. Gürültü çıkaran nesne daha az gürültü çıkaran nesneyle değiştirilebilir örneğin 80 db ses yükseliğine sahip bir elektrik süpürgesi 58 db ses yüksekliğine sahip bir süpürge ile değiştirilebilir. Çamaşır makinelerinde ise iki durumda gürültü çıkmakta biricisi yıkama ikincisi sıkma bu iki özelliğin ses düzeyleri farklıdır insan kulağını rahatsız etmeyen seviye 60 db ve altıdır bu ses düzeyine yakın değerlere sahip cihazlarla değiştirilmelidir.

Gürültüyü kaynağından azaltma durumu ise mühendislerin yapabileceği bir durumdur. Makine ve taşıt araçların ses izolasyonu önemlidir.

Gürültünün önlenmesi için ikinci önlem ise gürültüye maruz kalan kişinin sesin geçtiği kaynağa tedbirler almasıyla olur. Kulak tıkaçları, maşonlar ve gürültü engelleyici başlıklarla bu sorun kısmen çözülebilir. En uygunu bulunan ortamın ses yalıtımıyla kaplatmaktır. Böylece dış çevre ve komşulardan gelen seslerin büyük kısmı tamamen önlenmiş olur.

En önemli çözümler ise yasal olarak ses yalıtımının tüm binalarda zorunlu hale getirilerek çarpık kentleşmenin önüne geçilmesi ve bir takım düzenlemeler yapılmasıdır bunlar;

Şehir planlamaları yapılırken endüstriyel gürültülü kaynakların yaşam alanlarından çıkarılması ve yeni binalar yapılırken buralardan ayrı tutulmasıyla olur. Ayrıca otoyol gibi alanlarında yaşam alanlarından uzakta olması gerekir.

Özellikle gürültü çıkaran iş yerlerin örneğin Marangoz Atölyeleri, Kereste Atölyeleri, Otomobil Tamircileri, İmalat Atölyeleri, Fırınlar vs. gibi iş yerleri ev olarak kullanılan binaların alt katlarında ve yakınlarında olmamalı bunlar yasal olarak engellenmeli.

Binaların mimari tasarımlarında akustiğe dikkat edilmelidir.

Gürültü çıkaran yerlerin düzenli olarak ses ölçümleri yapılarak denetlenmesi sağlanmalı

Yüksek ses çıkaran araçlara denetleme yapılarak ses izolasyonlarının zorunlu olarak yaptırılması gerekir. Araç egzoslarının susturucularla ses izolesi sağlanması gerekir. Araçların gereksiz korna çalmaları denetlenmelidir.

Kara yolu, hava yolu ve demir yolları yapımı planlanırken çıkaracakları gürültü göz önünde bulundurularak yapılması gerekir.

Hava Alanları yaşam ve iş alanlarından en az 17 km uzağa yapılmalıdır.

Şehir içinde kalan sanayi kuruluşları şehir dışına taşınmalıdır.

Ağaçlar sesi kesen bitkisel varlıklardır bu nedenle günümüzde azalan ağaçlandırma çalışmalarına ağırlık verilerek özellikle otoyol kenarlarının ağaçlandırılarak gürültüye karşı önlem alınması gerekir.

Gürültü Nasıl Rahatsızlık Verir ?

Tek tondan gelen gürültü farklı tonları kapsayan gürültüden daha fazla rahatsızlık verir.
Kısa aralıklarla gelen gürültü belirli ve uzun bir süre kesintisiz gelen gürültüden daha çok rahatsızlık verir.
Ses düzeyinin daha az olduğu gece saatlerinde çıkan gürültü daha çok rahatsızlık verir.
Sürekli ya da dakikada bir kez duyulan gürültü günde iki kez duyulan gürültüden daha çok rahatsızlık verir.

Gürültünün İnsan Sağlığına Verdiği Rahatsızlıklar:
Yüksek kan basıncı (hipertansiyon)
Hızlı kalp atışı
Kolesterol artışı
Adrenalin yükselmesi
Adale gerilmesi
İrkilmeler
Aşırı tepkiler ve davranışlar
Kızgınlık ve öfkenin içe veya dışa vurulması
Sakinleştirici kullanma
Hoşgörüsüzlük
Yardım isteğinin azalması
Davranış bozuklukları
Öfkelenme
Rahatsızlık Duygusu
Sıkılma
Doktora gitme
Pencereleri kapatma
Dışarıda daha az zaman geçirme
Şikayet yazıları yazma

Gürültünün insanlar arasında neden olduğu rahatsızlıklar;
Karşılıklı konuşmanın etkilenmesi
Dinleme ve anlamada güçlük
Konuşmanın kesilmesi
Yüksek sesle konuşmak
İletişim bozukluğu
Okuma ve öğrenmede sorun
İş performans düşüklüğü