Empatinin Biyolojik Göstergeleri Ayna Nöron Çalışmaları Gündelik hayatta insanlar da karşısındakinin veya televizyonda izlenen birinin davranışlarından, konuÅŸmalarından, jest ve mimiklerinden etkilenir; empati yapar ve onun gibi düşünür. Hatta bazen farkında bile olmadan onun sık kullandığı kelime veya cümleleri taklit eder. Uykusunun geldiÄŸini ifade eden birinin yanında o da esner. AÄŸlayan birini gözlemlerken istemese bile bazen aÄŸlar. Bir anne çocuÄŸuna mama yedirirken, çocuÄŸunun aÄŸzını açmasını isterken çoÄŸu zaman kendisi de bilinçsizce aÄŸzını açmaktadır. Bunlar empatinin biyolojik göstergelerine örnek gösterilebilir. Empatinin biyolojik göstergelerine iliÅŸkin en önemli geliÅŸmeler ise ayna nöronların keÅŸfi ile baÅŸlamıştır. Köpeklerle yapılan ayna nöron çalışmalarında 27 köpekten 21’inin esneyen bir insanı izlediklerinde esnemeye baÅŸladığı ama esnemeyi taklit eden birini izlediklerinde esnemeye karşılık vermediÄŸi görülmüştür ve bu da empatinin türe özgü basit bir ÅŸekli olarak tanımlanır. Ä°talya Parma Ãœniversitesi’nden bir grup araÅŸtırmacı tarafından makak maymunlarıyla yapılan bir çalışmada; deneklerin bir cismi kavramadıkları halde, kavrayan birisini izledikleri sırada, beynin aynı bölgesinde, cismi gerçekten kavrıyormuşçasına benzer düzeyde bir elektriksel aktivite artışı olduÄŸunu gözlemlemiÅŸlerdir. Bu da ayna nöronlarının sadece motor aktivasyon sırasında deÄŸil, motor hareket gözlenmesi sırasında da aktive olduklarını göstermektedir. Ayrıca bu nöronlar yalnızca kavrama, tutma ve parçalama gibi amaca yönelik motor hareketlerin yapılması veya gözlemlenmesi esnasında deÄŸil, görsel ve iÅŸitsel uyaranlarla da aktifleÅŸebilmektedir. Robot ve insan elinin kavrama hareketleriyle ayna nöron aktivitesi; tekrarlayan kavrama hareketleri ile tek seferlik kavrama hareketinin oluÅŸturduÄŸu ayna nöron aktivitesi; farklı cisimlerin kavrama hareketlerinin gözlemlenmesi sırasındaki ayna nöron aktivitesi; ayna nöronlarında farklı uyarılma mekanizmalarında yapılan çalışmalardandır. Ayrıca bir topu kavrayıp havaya fırlatmak ile topu kavrayıp baÅŸka bir kiÅŸiye fırlatmak gibi sosyal etkileÅŸimin de dâhil edildiÄŸi çalışmalar yapılmıştır. Kadın-erkek arasındaki farklılık gibi cinsiyetin ayna nöron aktivitesi üzerine etkisi de inceleme konusu olmuÅŸtur. Ayna nöron araÅŸtırmalarında, canlı izlemdeki ayna nöron aktivasyonunun, video görüntüleri ile oluÅŸan ayna nöron aktivasyonundan daha belirgin olduÄŸu gösterilmiÅŸtir. Robot ve insan elinin bir cismi kavrama hareketlerinin video çekimleri izletilerek yapılan çalışmada ayna nöron aktivitesi benzer bulunmuÅŸtur. Çalışmanın bir diÄŸer aÅŸamasında insan eli bir ip yardımıyla kukla gibi hareket ettirildiÄŸinde ayna nöron aktivasyonun daha zayıf olduÄŸu görülmüştür.