ünya Sağlık Örgütünün(DSÖ) kuruluş günü olan 7 Nisan’da her yıl Dünya Sağlık Günü kutlanmakta.
Şeker hastalığı sık görülen, kontrol altında tutulmazsa erken yaşta ölümlere ve engelliliğe yol açan, yaşam kalitesini olumsuz yönde etkileyen önemli bir halk sağlığı sorunudur. Yaşam boyu izlem ve tedavi gerektirir.
Diyabet; pankreasın yeterli insülin üretememesi veya vücudun ürettiği insülini etkili bir şekilde kullanamaması sonucu oluşan ömür boyu devam eden kronik ve insülin üreten hücrelerin azalması ile devam eden bir hastalıktır. İnsülin ise vücutta kan şekerini düzenleyen ve yaşam için zorunlu olan bir hormondur. En sık görülen 2 diyabet türü Tip 1 Diyabet ve Tip 2 diyabettir. Tip 1 diyabet, genellikle erken yaşlarda başlar, tanıdan itibaren mutlaka insülin kullanılmalıdır. Tip 2 diyabet, genellikle daha ileri yaşlarda (35 yaş ve üzeri) başlar. Ortaya çıkışında sağlıksız yaşam biçimi davranışları ve aile öyküsünün etkili olduğu, beslenme, egzersiz ve anti-hiperglisemik ilaçlarla tedavi edilebilen bir hastalıktır.
Diyabet iyi kontrol edilemediğinde, vücuttaki tüm organlara zarar verebilmektedir. Bir yandan kan damarlarının yapısını bozarak göz, böbrek ve sinirleri etkilemekte, diğer yandan kalp hastalığı, inme nedeniyle de erken ölümlere neden olabilmektedir. Körlük, böbrek yetersizliği, bunama ve ayak sorunlarının en önemli nedenlerinden biridir. Kan şekerinin normal sınırlarda tutulması, komplikasyonların ortaya çıkmasını geciktirebileceği gibi aynı zamanda önleyebilir.
1) Diyabet salgını; düşük ve orta gelirli ülkelerde hızla olmakla birlikte, birçok ülkede artmaktadır.
2) Diyabet vakalarının büyük bir kısmı önlenebilir. Basit yaşam tarzı değişiklikleri ile Tip 2 diyabet başlangıcının geciktirileceği kanıtlanmıştır. Normal vücut ağırlığının korunması, düzenli fiziksel aktivite ve sağlıklı bir beslenme diyabet riskini azaltmaktadır.
3) Diyabet tedavi edilebilir bir hastalıktır. Diyabet komplikasyonları önlenebilir ve kontrol edilebilir. Tanı erişimin artırılması, diyabetli bireylerin öz-yönetim eğitimi ve uygun fiyatlı tedavi hayati unsurlardır.
4) Küresel Sürdürülebilir Kalkınmanın 3. hedefi olan 2030 yılına kadar bulaşıcı olmayan hastalıklardan ölümlerin üçte bir oranına düşürülmesi hedefine ulaşmak için diyabetin önlenmesi ve tedavisi oldukça önemlidir. Bu konuda toplumda bir çok sektöre; hükümete, işverenlere, sivil toplum kuruluşlarına, özel sektöre, medya ve bireylere görev düşmektedir.