Gen teknolojisi tarım, sağlık, gıda endüstrisi gibi bir çok alanda kullanılıyor.
Genetiği değiştirilmiş bitkilerden elde edilen yem hammaddelerinin hayvan beslemedeki kullanımı, başta biyogüvenlik olmak üzere birçok sorunun ortaya çıkmasına neden olmuştur.
Tarım Bakanlığı’nın mevcut yönetmeliğinde Türkiye’de GDO’lu gıda ve yem maddeleri yasaktır. Ancak bu denetlemeyi yapacak kuruluş Türkiye’de mevcut değildir. Ayrıca yönetmeliğin AB mevzuatına göre ciddi eksikleri vardır.
Günlük yaşantımızda Genetiği Değiştirilmiş Organizmalar (GDO) kullanımı son birkaç yıldır toplumsal münazaralarda, bilimsel tartışmalarda ve medyanın ilgisiyle kendini göstermektedir.
Halkın endişelerinden bir tanesi genetik işlemlerle yetiştirilen bitkilerle birlikte yeni değişiklilerin gelmesidir.
Genetiği değiştirilmiş organizmalar hakkındaki olumsuz görüşler; gen teknolojisi ile üretilen besinlerin, toplumda görülen alerjik reaksiyonları artıracağı, zararlı etkileri olabileceği, antibiyotiklere dirençli mikroorganizmaların kısa sürede gelişeceği, ekolojik açıdan zaman içinde dünyadaki genetik çeşitliliği azaltacağı, ekonomik açıdan dışa bağımlılığı da artıracağı ve özellikle küçük çiftçilerin bundan zarar göreceğini ileri sürmektedirler.
Dünya’da giderek artan gıda ihtiyacını karşılamak ve açlık sorununa çare bulmak için karşımıza “Genetiği Değiştirilmiş Organizmalar (GDO)” kavramı çıkmaktadır.
GDO NEDİR?
Canlı organizmaların yapı birimi olan hücrede paketlenmiş kromozomlar(genom) bulunur. Bu kromozomların içinde ise organizmaya özgü çeşitli gen dizilimlerinden oluşan DNA sarmalı bulunur. İşte bu gen diziliminin değiştirilmesi ya da gen aktarılması ile oluşan ürünlere GDO’lu ürünler denir. Ayrıca bu ürünlere, genetik olarak modifiye edilmiş organizmalar denir.
Kapitalizmin doğası gereği sürekli daha fazla tüketme eğiliminde olunması sermayeyi yeni pazarlar aramaya zorunlu kıldı. Biyoteknoloji yeni bir pazar alanı oldu ve rekombinant DNA teknolojisine büyük yatırımlar yapıldı. İlk amaç; ilaç, aşı gibi sağlık alanı üzerindeydi. Fakat bu sektör sıkı denetim altında olduğundan istenilen kar elde edilemedi. Bunun üzerine yine sağlıkla ilgili, fakat pek de denetlenmeyen besin sektörüne yönelimler başladı. Buna da çok güzel kılıf hazırlandı, çünkü Dünya açtı. Ayrıca, Mendel teorileri üzerine kurulmuş olan bitki ve hayvan ıslahı tekniklerinin yavaş ve pahalı olması da araştırmacıları yeni arayışlara yöneltmiştir.