Saf altın ölçüsü kimyada yüzdelik, mücevhercilikte karat veya ayar ile belirtilir. Bizde altının saflığını gösterme ölçüsü olarak genellikle ayar kelimesi kullanılır ama uluslararası piyasada kullanılan kelime kırat’tır. Kırat hem altının, hem de elmas ve diğer kıymetli taşların ölçümünde kullanılan bir birimdir.

24 ayar(karat) altın yüzde 100 saf altındır. 22 ayar altınsa yüzde 91,6 saf altın geriye kalan diğer metaller demektir. 24 kırat (ayar) altın, içinde karışık başka bir metal olmayan yüzde yüz saf altındır. Tamamen saf altın çok yumuşak olduğundan genellikle bakır veya gümüş ile karıştırılır. Her bir kırat (ayar) altının tümünün 24’de biridir. Örneğin bir bileziğin 24’de 18’i altın, 24’de 6’sı da gümüşten yapılmışsa, o bilezik 18 kırat (ayar) altındır.
Altın sarıdan kırmızya kadar farklı renklere dönüştürülebilir. Beyaz renge yakın çeşitli metallerle kirli beyaz renginde, rodyum kaplanarak tam beyaz renginde altın üretilebilir.

Altını ölçmede kullanılan bu komik sistem, yaklaşık bin yıl evvelki Almanların Mark isimli bir altın parasından kaynaklanmaktadır. Tamamen saf altından yapılan bu para 4,8 gramdı ve elmas ölçü biriminde ağırlığına göre 24 kırat ediyordu. Sonradan içine başka maddeler karıştırıldıkça içindeki altın miktarına bağlı olarak kırat ölçüsü düşürüldü.

Altın beyaz, kırmızı, sarı gibi çeşitli renklerde üretilir. Altın, bakır ile karıştırılmışsa kırmızı altın, gümüş ile karıştırılmışsa sarı altın, nikel veya platin gibi metaller içeriyorsa beyaz altın olarak belirtilir.

Altın ayar değerleri olarak da bilinen altın ayarları şu şekildedir:

Altın karatları ve altın yüzdeleri, altının ayar derecesi

Karat	Saflık	Altın Yüzdesi
24	1000	100%
22	916,6	91,66%
20	833.33	83,33%
19,2	800	80%
18	750	75%
15	625	62,50%
14	585	58,50%
10	416,7	41,67%
9	375	37,50%
8	333,33	33,39%